دبیرخانه شورای دین پژوهان

www.dinpajoohan.com
دبیرخانه شورای دین پژوهان

۲۱ مطلب در ارديبهشت ۱۳۹۳ ثبت شده است



  در گردهمایی اساتید علوم عقلی از آیت الله بهشتی تجلیل  می شود

 


  در ششمین گردهمایی اساتید علوم عقلی، از مقام علمی آیت الله احمد بهشتی، استاد حوزه و دانشگاه تجلیل به عمل خواهد آمد. 

 

به گزارش خبرگزاری حوزه، در ششمین گردهمایی اساتید علوم عقلی که با روز چهارشنبه، 31 اردیبهشت ماه، با سخنرانی حجت الاسلام والمسلمین احمد احمدی، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی، در سالن اجتماعات مجمع عالی حکمت اسلامی برگزار می شود، از مقام علمی آیت الله احمد بهشتی، استاد حوزه و دانشگاه تجلیل خواهد شد.

ارائه گزارش برنامه ها و فعالیت های مجمع عالی حکمت اسلامی، ارائه نقطه نظرات اساتید علوم عقلی و ... از دیگر برنامه های گردهمایی ششم اعلام شده است.

یادآور می شود، در دومین گردهمایی اساتید علوم عقلی از مقام علمی آیت الله انصاری شیرازی، در گردهمایی سوم از مقام علمی حضرت آیت الله حسن زاده آملی، در چهارمین گردهمایی از مقام علمی آیت الله محمد محمدی گیلانی و در گردهمایی پنجم نیز از مقام علمی آیت الله سیدحسن سعادت مصطفوی تجلیل به عمل آمده است.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۳۱ ارديبهشت ۹۳ ، ۱۲:۱۵
دبیرخانه دین پژوهان کشور
چهارشنبه, ۳۱ ارديبهشت ۱۳۹۳، ۱۲:۱۴ ب.ظ

قرآن کریم معاد را به عنوان امری ضروری ثابت می‌کند

/ تشریح قضاشدن نماز حضرت سلیمان(ع)

گروه حوزه‌های علمیه: مفسر قرآن کریم با بیان اینکه عالم خلقت حق است تاکید کرد: قرآن به همین دلیل که عالم حق است و بازیچه نیست معاد را بالضروره لازم می‌داند. %d9%82%d8%b1%d8%a2%d9%86-%da%a9%d8%b1%db%8c%d9%85-%d9%85%d8%b9%d8%a7%d8%af-%d8%b1%d8%a7-%d8%a8%d9%87-%d8%b9%d9%86%d9%88%d8%a7%d9%86-%d8%a7%d9%85%d8%b1%db%8c-%d8%b6%d8%b1%d9%88%d8%b1%db%8c-%d8%ab%d8%a7%d8%a8%d8%aa-%d9%85%db%8c%e2%80%8c%da%a9%d9%86%d8%af--%d8%aa%d8%b4%d8%b1%db%8c%d8%ad-%d9%82%d8%b6%d8%a7%d8%b4%d8%af%d9%86-%d9%86%d9%85%d8%a7%d8%b2-%d8%ad%d8%b6%d8%b1%d8%aa-%d8%b3%d9%84%db%8c%d9%85%d8%a7%d9%86(%d8%b9)

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) آیت‌الله العظمی عبدالله جوادی آملی  27 اردیبهشت در درس تفسیر خود در مسجد اعظم در سخنانی با بیان اینکه انسان مرگ را می‌میراند نه مرگ انسان را تصریح کرد: معاد در چندین آیه قرآن اثبات شده است زیرا اگر معاد نباشد و هر کسی هرچه خواست انجام دهد عالم باطل و بازیچه خواهد شد.

وی با اشاره به استدلالات موجبه و سالبه در اثبات معاد گفت: آیاتی مانند «أَفَحَسِبْتُمْ أَنَّمَا خَلَقْنَاکُمْ عَبَثًا وَأَنَّکُمْ إِلَیْنَا لَا تُرْجَعُونَ»(مومنون/115) و ... به طریق سالبه و آیات دیگری مانند آیه 22 سوره جاثیه به صورت موجبه اثبات کننده معاد هستند.

این مفسر قرآن عنوان کرد: مصالح ساختمانی نظام خلقت حقیقت است و چیزی که باطل و بازیچه است حق و حقیقت نیست لذا اگر هرکسی دروغ گفت و خلاف کرد و معادی در کار نباشد زندگی بیهوده و باطل نخواهد بود.

وی اظهار کرد: به همین دلیل قرآن معاد را ذلک الیوم نامیده و آن را قضیه بالضروره دانسته است، صرف نظر از اینکه انسان «کادح الی ربک» باشد یا اینکه خلاف مسیر الهی حرکت کند.

استاد برجسته حوزه ادامه داد: انسان در طول زندگی دشمنی به نام مرگ دارد و اوست که مرگ را می‌میراند و وارد قیامت و محشر می‌شود.

این مفسر قرآن در بخش دیگری از سخنانش با بیان اینکه برخی از انبیاء الهی «هبة الله» هستند افزود: ابراهیم(ع) از خداوند اسحاق را خواست و خداوند به او فرزند داد، اما نوه از خدا نخواست اما خدا نافله یعنی نوه هم به او داد و همه را به عنوان هبه اعطا کرد.

وی ادامه داد: برخی از انبیاء هبه با واسطه هستند، اما حضرت عیسی(ع) هبه بی‌واسطه خدا به مریم(س) بود و فرشته‌ای متمثل او را در رحم مریم قرار داد.

وی با اشاره به قضیه سان دیدن حضرت سلیمان از ارتش خود و قضاشدن نمازش، تصریح کرد: در این آیات نامی از نماز و قضاشدن آن نیست، اما برخی مفسران به روایاتی از کلینی و دیگران استناد کرده‌اند که البته در این روایات این موضوع چندان روشن نیست، ولی شیخ طوسی به گونه‌ای آن را تفسیر کرده که درست است.

وی تاکید کرد: چون در صدر آیات مربوط به داستان حضرت سلیمان از ایشان به عناون «نعم العبد» و «اواب» یاد شده، نباید در این آیات نیز به گونه‌ای تفسیر کنیم که قداست ایشان زیر سوال برود. به همین دلیل مفسران گمانه‌های مختلفی را مطرح کرده‌اند.

وی ادامه داد: اینکه نمازی که از سلیمان قضا شد، نماز واجب بود یا مستحب و فضیلت بود یا اصل نماز، معلوم نیست، اما اصل نماز مطرح نبوده و اگر هم بوده به قاعده اهم و مهم قابل رفع است.

این مفسر قرآن تاکید کرد: مرزداری در اسلام بسیار مهم است و اگرچه نماز رکن دین است، اما قضا دارد و می‌توان آن را قضا کرد، اما  مرزداری قضا ندارد و دشمن اگر وارد کشور شد، دیگر نمی‌توان قضای آن را به جا آورد. لذا در هنگام خطر مرزداری مهم‌تر از نماز خواهد بود.

آیت‌الله جوادی آملی مرزداری را اعتکاف و مرابطه دانست و گفت: اعتکاف دو نوع است؛ نوعی همین مدل که سه روز را روزه می‌گیریم و معتکف می‌شویم، اما مرزداری نیز اعتکافی است که در آن خواب وجود ندارد، زیرا در آنجا دشمن در کار است. پس اگر حضرت سلیمان به فرض قضاشدن نماز واجب، مرتکب این امر شد، ترجیح اهم به مهم بوده است.

این مفسر قرآن تاکید کرد: امروز به برکت انقلاب اسلامی و امام راحل، این مملکت امن است، زیرا مرزدارانی هستند که تا پای جان خود می‌ایستند و کسانی بوده‌اند که در مرزهای کردستان یخ زدند، اما از مرزها دفاع  کردند و اولین ثواب هم برای این شهدا و امام راحل است.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۳۱ ارديبهشت ۹۳ ، ۱۲:۱۴
دبیرخانه دین پژوهان کشور
آغاز سی‌و‌یکمین دوره مسابقات بین‌المللی قرآن از 5 خرداد/ اعلام آمادگی 75 کشور

%d8%a2%d8%ba%d8%a7%d8%b2-%d8%b3%db%8c%e2%80%8c%d9%88%e2%80%8c%db%8c%da%a9%d9%85%db%8c%d9%86-%d8%af%d9%88%d8%b1%d9%87-%d9%85%d8%b3%d8%a7%d8%a8%d9%82%d8%a7%d8%aa-%d8%a8%db%8c%d9%86%e2%80%8c%d8%a7%d9%84%d9%85%d9%84%d9%84%db%8c-%d9%82%d8%b1%d8%a2%d9%86-%d8%a7%d8%b2-5-%d8%ae%d8%b1%d8%af%d8%a7%d8%af-%d8%a7%d8%b9%d9%84%d8%a7%d9%85-%d8%a2%d9%85%d8%a7%d8%af%da%af%db%8c-75-%da%a9%d8%b4%d9%88%d8%b1

گروه فعالیت‌های قرآنی: رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه امروز در نشستی خبری گفت: سی و یکمین دوره مسابقات بین‌المللی قرآن کریم از 5 خردادماه، مقارن با شب مبعث حضرت رسول اکرم(ص) آغاز و یک هفته ادامه خواهد داشت.

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، نشست خبری سی و یکمین دوره مسابقات بین‌المللی قرآن کریم، امروز، شنبه، 27 اردیبهشت‌ماه با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین علی محمدی، نماینده ولی فقیه و رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه و مسئولان ستاد برپایی مسابقات در محل این سازمان برگزار شد.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۳۱ ارديبهشت ۹۳ ، ۱۰:۵۲
دبیرخانه دین پژوهان کشور
چهارشنبه, ۳۱ ارديبهشت ۱۳۹۳، ۱۰:۵۰ ق.ظ

حجت‌الاسلام و المسلمین سیدجواد ورعی:


حقوق شهروندی در فرمان 8 ماده ای امام

بسم الله الرحمن الرحیم. الحمدلله رب العالمین، و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین موضوع سخن «حقوق شهروندی در فرمان 8 ماده ای امام خمینی» است. این فرمان در شرایطی خاص در سال 61 صادر شد. هدف از صدور این فرمان تنها تذکر پاره ای از حقوق شهروندی بود که در آن زمان مورد تعدی یا بی توجهی برخی از مسئولان و نهادهای دولتی و شبه دولتی قرار گرفته بود. در این فرمان به مسئولان و دولتمردان تذکر داده شده که نباید حقوق شهروندی مردم زیر پا گذاشته و نادیده گرفته شود. از این رو، این فرمان با شأن نزولی خاص، معطوف به مسئله هایی خاص در آن دوران است و نباید انتظار داشت که همه موارد حقوق شهروندی را در بر گیرد.

پیش نویس حقوق شهروندی که اخیرا توسط دولت دکتر روحانی تهیه و تنظیم شده و در برخی جلسات کمیسیون حقوق بشر در تهران توسط اساتید حقوق هم مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته، در برگیرنده حقوق متعددی است که شهروندان در حکومت اسلامی از آن برخوردارند. از آن جمله می توان به حق حیات، حق احترام، حق حریم خصوصی،حق ازدواج، حق برخورداری از تامین اجتماعی ، حق آزادی اندیشه، حق آزادی بیان، حق امنیت فردی و اجتماعی، حق آموزش، حق برخورداری از اطلاعات آزاد و حق مالکیت خصوصی اشاره کرد.

فرمان هشت ماده ای در شرایطی صادر شده بود که دو حق »حریم خصوصی« و «امنیت« نقض شده بود. هر زمانی که جامعه ما دچار چنین آسیب هایی شود و این دو حق از حقوق شهروندی یا حقوق دیگری عمدا یا سهوا نقض شود، این فرمان می تواند برای همه کسانی که با دغدغه های دینی، انقلابی و ارزشی خواسته و ناخواسته حقوق شهروندی را نقض می کنند، راه گشا و حجت باشد. من بیشتر پیرامون حق «برخورداری از امنیت» و «حریم خصوصی» و مبانی عقلی و شرعی این دو حق بحث خود را مطرح می کنم که می تواند مبنا و مستند این فرمان قرار بگیرد.

 

حق «حریم خصوصی«

حق حریم خصوصی به تعبیر برخی حقوقدانان «حق خلوت» است و یکی از حقوق رسمی و مقبول همه مکاتب حقوقی است که هر انسانی برای خودش یک حریم خصوصی قائل است و راضی نیست بدون اذن و رضایت او دیگران در آن حریم وارد شوند. مثال هایی که معمولا برای حریم خصوصی می زنند، خانه و مغازه شخصی و محل کار انسان است. امروزه موارد دیگری هم بر آن افزوده شده است مانند ایمیل ها، کامپیوترهای شخصی و مرسولات پستی.

البته ممکن است حریم خصوصی در جوامع مختلف با توجه به فرهنگ های گوناگون مصادیق متفاوتی داشته باشد، اما معنای مورد قبول همه در این رابطه این است که هر فرد دارای حریم خصوصی باشد، به طوری که دیگران به خصوص دولت نتواند با ابزارهایی که در اختیار دارد و با انگیزه ها و بهانه های مختلف وارد این حریم شود. این امر به رسمیت شناخته شده است تا دولت ها و افراد دیگر بدون اجازه و رضایت شخص وارد این حریم نشوند و این حریم را محترم بشمارند.

همگان از این حریم برخوردارند، اگر من دوست ندارم کسی وارد حریم خصوصی من شود، خودم هم نباید به سادگی وارد حریم خصوصی دیگران شوم. اگر این حریم شکسته شود همه متضرر می شوند و این از جمله حقوقی است که رعایت آن کرامت همه را تضمین می کند و رعایت آن به نفع همه شهروندان است.

 

حق «برخورداری از امنیت«

حق دیگر «حق برخورداری از امنیت» است. هر شهروندی در جامعه باید از امنیت در همه زمینه ها برخوردار باشد؛ اعم از امنیت شغلی، امنیت روانی، امنیت اقتصادی و امنیت اجتماعی. هر شهروندی در جامعه اسلامی باید احساس امنیت کند به طوری که کسی به حریم امن او وارد نشود و اگر شخصی به حریم او وارد شد و تعدی کرد، ملجأ و پناهگاهی باشد تا بتواند با مراجعه به آن ملجأ و پناهگاه حق خود را بگیرد و از تعدی و تجاوز به حق خودش دفاع کند.  

 

مبانی عقلی و شرعی فرمان 8 ماده ای

 1.حرمت جان، مال و آبرو  

فرمان هشت ماده ای امام خمینی که این دو حق را مورد تأکید قرار داده، مستند به مبانی عقلی و شرعی است. از آن جمله می توان به موارد ذیل اشاره نمود: مبنای اول «حرمت مال، جان و آبرو» است که به حکم عقل و شرع حرمت دارد و تعدی و تجاوز به این موارد جرم است و در مکتب ما علاوه بر جرم، گناه نیز به شمار می رود. به این معنی که علاوه بر آثار و پیامدهای دنیوی دارای آثار و پیامدهای اخروی نیز می باشد و انسان در دادگاه عدل الهی باید پاسخگو باشد و باید مجازات رعایت نکردن حرمت جان، مال و آبروی دیگران را متحمل شود. ما به این دلیل که ایمان به مبدا و معاد داریم مسلمان و موحد هستیم و به دادگاه عدل الهی معتقد هستیم، علاوه بر آثار دنیوی از آثار اخروی نقض حقوق نیز آگاهی داریم.

به دو نمونه از بیانات حضرت امام (س) درباره حرمت مال، جان و آبروی افراد که در مناسبت های مختلف مورد توجه قررا گرفته، اشاره می کنم.  

 * در سال 61 در آستانه انتخابات مجلس خبرگان رهبری که نامزدهای انتخاباتی به صحنه رقابت آمده بودند، فرمود:  

«اگر فرضاً کسى در دیگرى مناقشه دارد، ابراز آن و اظهار در بین مردم هیچ مجوزى ندارد، و حیثیت و آبروى مؤمن در اسلام از بالاترین و والاترین مقام برخوردار است، و هتک مؤمن، چه رسد به مؤمن عالِم، از بزرگترین گناهان است و موجب سلب عدالت است» (صحیفه امام، ج‏17،ص 133)

   * نمونه دوم، در اوایل انقلاب که جامعه همراه با شور و هیجان بود و گاهی موازین رعایت نمی شد، امام(ره) در یک سخنرانی هشدار داد :

«حالا که ما انقلاب کردیم باید هرج و مرجى باشیم؟! خوب، انقلاب کردیم؛ انقلاب که نباید هرج و مرج باشد. انقلاب روى موازین اسلام باید باشد. نباید ما یک کلمه «انقلاب» بگذاریم و هر کارى دلمان مى‏خواهد بکنیم بگوییم که انقلابى است! انقلابى یعنى چه؟ مگر اسلام عوض مى‏شود در انقلاب؟! اسلام همان اسلام است.

شما یک قدرت طاغوتى را کنار گذاشتید؛ حالا اسلام را مى‏خواهید پیاده بکنید، احکام اسلام را مى‏خواهید پیاده بکنید؛ باید با تمام احتیاطات لازم، با تمام دقتهاى لازم، در این امور بررسى بشود یکوقت یک بیگناهى خداى نخواسته، روى یک مقاصدى که یک کسى ممکن است داشته باشد بیاید تهمت به او بزند، خداى نخواسته یک آدم بیگناهى چى بشود. و امروز هم همین طور که ملاحظه مى‏کنید روز تهمت است!

من نمى‏دانم چه جور شده است که هر که به هر کس دلش مى‏خواهد هر چى مى‏گوید! نمى‏داند که تهمت زدن به مؤمن جزایش چه هست پیش خدا. نمى‏داند غیبت کردن از مؤمن چى هست. نمى‏داند که هتک حرمت مؤمن، هتک حرمت اللَّه است، اینها را نمى‏دانند. هر که هر چه دلش مى‏خواهد، حالا به هر کس، نه به یک نفر، نه به دو نفر، به اشخاص متقى تهمت مى‏زنند! خوب، البته یک دسته هم هستند که مى‏خواهند تهمت بزنند. اینها از یک اشخاصى ترس دارند، خوف دارند.» (صحیفه امام ج‏10ص : 275)

 

اهمیت مسئله ایجاب می کرد، حتی نسبت به رعایت حرمت مخالفان تذکر دهند:

«اهانت کردن به یک آدمى، و لو این آدم هم خودش یک آدم مخالفِ مثلًا چه باشد، باز حق اهانت نیست. این حق است که جزایش را به او بدهند، دیگر اهانت چرا به او بکنند؟ رفتن منزل، به خانواده‏اش تعرض کردن، به بچه‏هایش تعرض کردن، اینها امورى است که نباید بشود. ما مى‏خواهیم اسلام باشد، ما نباید یک کارى بکنیم که بگویند که دادگاهها در زمان طاغوت هم این کارها را نمى‏کردند! خوب، به ما مى‏گویند این حرفها را، ما چه مى‏دانیم. باید شما آقایان علاج بکنید مسأله را. اگر مى‏توانید علاج بکنید، علاج بکنید. و الّا الزامى ندارید که قاضى باشید» (صحیفه امام ج‏10،ص274)

 

2. حرمت تجسس    

مبنای دوم «حرمت تجسس در امور دیگران» است. تجسس در امور دیگران، ورود در حریم خصوصی آنان است؛ چنان که با مستند قرآنی آن یعنی آیه «لا تجسسوا» آشنا هستید. این مورد مصادیق متعددی دارد که از جمله آن ها می توان به حرمت ورود به منزل یا محیط های خصوصی دیگران بدون اجازه اشاره کرد که جزو محرمات است. امام(رض) در این فرمان حتی بر «حرمت ورود به خانه اشخاص برای کشف جرم و گناه و برای نهی از منکر کردن» تأکید نموده، اظهار داشته اند:

«نباید از خانه ‏هاى مردم، مردم عادى و لو تویش- فرض کنید- فسادى دارد واقع مى‏شود فسادى شخصى، براى شخص، زندگیهاى شخصى، معصیت شخصى، واقع مى‏شود حق ندارد کسى وارد خانه‏اش بشود. بیرون که آمد نهى از منکرش هم روى موازین شرعى، نهى از منکرش کنند. به این بهانه هم به خانه مردم نروند، تفتیش از حال مردم نکنند« (صحیفه امام، ج‏17، ص 269 (

بر این اساس ما هیچ تکلیفی نسبت به منکری که به صورت غیر علنی اتفاق بیفتد نداریم بلکه فقط منکری که به صورت علنی و آشکار اتفاق می افتد، وظیفه نهی از منکر را با رعایت شرایطش ایجاب می کند.

3. و 4. حرمت «افشای گناه دیگران» و «اشاعه فحشاء»

«حرمت افشای گناهان دیگران» و «حرمت اشاعه فحشا» مبانی دیگر این دو حق شهروندی بشمار می روند. اگر شخصی خبر دارد کسی آلوده به گناهی است حق ندارد گناه او را علنی کند و به صورت آشکار آبرو و حیثیت او را ببرد. افشای گناه دیگران و اشاعه فحشا از جمله محرمات اند. امام در این باره می فرماید:

«آنها که سر و کارشان با اعراض مردم است، سر و کارشان با حیثیات مردم است، با جان مردم است، با ناموس مردم است، اگر بنا باشد که به غیر آن راهى که خدا تعیین کرده است یک راه دیگر بروند و خداى نخواسته، افشاى اسرار مردم را بکنند، ....جایز نیست برایتان که این را افشا کنید حتى براى برادرتان، حتى براى اهل منزلتان. .. و این طور نباشد که سازمانى باشد براى بازرسى و آن وقت خودش معصیت خداى نخواسته بکند و افشا کند اسرار مردم را» (صحیفه امام ج‏17 ص 239 (

باید توجه داشت که نقل گناه کسی که علنا در خیابان کار خلاف می کند مانعی ندارد، چون نقل گناه او دیگر به معنای هتک آبرو و حیثیت او نیست. البته بدون حکم قضایی نمی شود با او برخورد کرد یا او را مورد ضرب و شتم قرار داد. تناسب حکم و موضوع اقتضا می کند که نقل گناه علنی او برای دیگران منعی نداشته باشد. چون خود او حرمت خودش را از این جهت رعایت نکرده، و در خیابان مثلا مشروب خوری کرده است. اما آنان که در خلوت مرتکب گناهی می شوند، به فرمایش امام «جایز نیست برایتان که این را افشا کنید حتی برای برادرتان، حتی برای اهل منزلتان» اگر در محیط خانواده، فرزندمان مرتکب خلاف یا گناهی شد، مجاز نیستیم خطای او را برای برادر، خواهر یا حتی مادر او افشا کنیم و آبروی او را ببریم.

ناگفته نماند که یک بند از بندهای هشت گانه فرمان امام(بند هفتم) به دو موردی اختصاص دارد که از دیگر موارد مستثنی است. یکی، کشف گروه های محارب و برانداز نظام و دیگری، مراکز فساد علنی است. گروه های مسلحی که در خانه های تیمی برای ساقط کردن حکومت اسلحه جمع می کنند و برای ساقط کردن حکومت می کوشند، در همه حکومت های دنیا با عکس العمل مواجه می شوند.

امام این دسته از گروه ها را استثنا می دانند، به این معنی که اگر نهاد های مربوطه در حکومت برای کشف چنین گروه هایی نیاز به مراقبت و پیگیری داشته باشند از این فرمان مستثنی هستند. اگر به فعالیت گسترده گروه های برانداز مسلح در اوائل انقلاب توجه شود، بهتر می توان به استثنا کردن این گروه ها در این فرمان که فلسفه اش دفاع از حقوق شهروندی است، پی برد.

 

پرسش و پاسخ

 1. با توجه به تفسیرهای مختلفی که از فرمایشات امام می شود، و کسانی که این رفتارها را مرتکب شده و حقوق مردم را نقض می کنند، هم به بیانات ایشان استناد می کنند، تفسیر مطمئن از آثار و صحبت های چنین بزرگانی بر چه اساسی باید صورت گیرد؟  

پاسخ:

در اندیشه هر متفکر و یا هر متن مقدس و نامقدسی، یک سری محکمات وجود دارد و یک سری متشابهات. بعد از این که محکمات سخنان یک شخص شناسایی شد، دیگر هیچ اختلاف نظری در خصوص آنها وجود ندارد. درست مثل یک آیه قرآن یا یک ماده قانونی که دارای معنای صریح و روشنی است که هیچ احتمال خلافی در آن داده نمی شود و همه مفسران و حقوقدانان در برداشت از آن آیه یا ماده قانونی اتفاق نظر دارند. در مقابل برخی از افکار و اندیشه های یک متفکر به دلیل اینکه در شرایط مختلف زمانی ابراز می شود، جزو متشابهات اندیشه او بشمار می روند. این متشابهات حتما باید به گونه ای تفسیر شوند، که با محکمات اندیشه آن متفکر بسازد. درست مثل یک آیه قرآن یا یک ماده قانونی که چون صریح در معنای خودش نیست، در میان مفسران و حقوقدان ها مورد اختلاف است.

از آن آیه قرآن و ماده قانونی حتما باید تفسیری ارائه شود که با آیات یا مواد صریح قانونی، هماهنگ باشد. به تعبیر فنی در دانش اصول، ما یک سری نصوص داریم و یک سری ظواهر، و یک سری هم نه نص اند نه ظاهر؛ کلمات متشابه در برابر نصوص و ظواهر باید به گونه ای تفسیر شوند که با آن نصوص و ظواهر هماهنگ باشند. حتی در مورد نصوص و ظواهر هم، با آن که هر دو حجت اند، اما در صورت تعارض اگر نتوان ظواهر را بر معنایی هماهنگ با نصوص حمل کرد، نصوص مقدم اند.  

هر کدام از متخصصان فن ممکن است برداشت و استظهارهای مختلفی از آیات و روایات داشته باشند، که هر کدامشان برای آن ها حجت است. اما این نکته را درنظر داشته باشید که برداشت ما از یک متن چه آیات قرآن و چه روایات و چه آثاری که از یک متفکر باقی مانده، حتما باید به محکماتش برگرداننده شود. مبانی ای که مورد اشاره قرار گرفت، مثل «حرمت جان، مال و آبرو»، «حرمت تجسس»، «حرمت افشای گناه» و «حرمت اشاعه فحشا» جزو محکمات اندیشه همه متفکران اسلامی است.

هیچ فقیهی را پیدا نمی کنید که بگوید جان، مال و آبروی یک مؤمن حرمت ندارد و یا اینکه تجسس حرام نیست، یا اشاعه فحشا و افشای گناه حرمت ندارد. گاهی اختلاف در مصادیق پیش می آید اما در اینکه این احکام جزء احکام قطعی و مسلم اسلام و فقه است هیچ تردیدی وجود ندارد. فرمان هشت ماده ای امام خمینی(س) جزو محکمات آثار است که بر مبانی فوق استوار است. البته افکار و اندیشه های محکم در اندیشه های امام زیاد است. ایشان به عنوان یک عالم بزرگ، تفسیر و قرائتی از اسلام در زمان خودش و برای انسان عصر خودش بازگو کرد که به گمان بنده همچنان در میان نسل های جدید خریدار و مشتری دارد.

 

2. هم اکنون بعد از سی سال ما هنوز دغدغه حقوق شهروندی داریم؟ گویا این نظام نمی تواند حقوق مردم را تضمین کند. حکومت دینی بر محور ولایت فقیه نتوانسته است نیازهای مردم را پاسخ دهد.

پاسخ:

به نظر من مدت سی سال برای داوری نسبت به یک نظام سیاسی که در طول قرون متمادی امکان ظهور و بروز نداشته و الگوی خود را حکومت علوی در 1400 سال قبل می داند، زمان زیادی نیست. آیا در حکومت علوی که شخصیتی معصوم در رأس حکومت بود، همه مشکلات حل شده بود و مردم در زمینه های مختلف مشکلی نداشتند؟ افراد نالایق در استان ها ی مختلف بر آ«ان مسلط نشده بودند، بیت المال مسلمین را حیف و میل نمی کردند؟ و ده ها مشکل دیگر.  

شما نباید جمهوری اسلامی را به حکومت هایی مقایسه کنید که بیش از چند قرن است که سابقه دموکراسی دارند. تازه بعد از این همه وقت هنوز هم حقوق زیادی از مردم پایمال می شود. ادعای حقوق بشر و حقوق شهروندی زیاد است و فریادشان گوش فلک را کر کرده، اما باز هم حقوق مردم نقض می شود. البته ممکن است بگویید در بسیاری از زمینه ها جلوتر از ما هستند، من هم قبول دارم. ولی بدانید آن ها هم از روز اول چنین نبودند، مهم این است که نظام خود را بازسازی کردند.

بسیاری از امتیازات نظام های سیاسی را از مسلمانان گرفتند، روزی که امام علی(ع) از حقوق متقابل مردم و حکومت سخن می گفت، در هیچ یک از نظام های سیاسی پیشرفته آن روز سخن از حقوق مردم نبود، مردم فقط در برابر حکومت موظف به اطاعت بودند. حق یک طرفه از آن حکومت بود. اما ما از اصلِ خود فاصله گرفتیم و گرفتار حکومت های استبدادی شدیم. آن ها روز به روز پیشرفت کردند و ما پسرفت.

اگر ما بپذیریم که ممکن است نظام نوپای سیاسی ما هم در زمینه های مختلف ساختاری و مانند آن مشکلاتی داشته باشد، به فکر چاره می افتیم. مگر ده سال پس از تدوین قانون اساسی به بازنگری آن اقدام نکردیم؟ ممکن است امروز یا در آینده هم به این نتیجه برسیم که قانون اساسی ما نیازمند اصلاح و بازنگری است. مثلا نیازمند تقویت جنبه های «نظارت بر قدرت»، «پاسخگویی نهادهای دارای اختیارات وسیع»، «تقویت تحزب» و مانند آن است.  

به هر تقدیر به نظر من، یأس و نومیدی نسبت به اصلاح مشکلات نظام سیاسی گرهی از کار ما نخواهد گشود. ما باید به فکر ارتقاء نظام سیاسی و رفع نقائص و تقویت نقاط قوت آن باشیم. این نظام به بهای سنگینی به دست آمده، ثمره یک عمر مجاهدت امام و یاران صدیق ایشان، و خونبهای صدها هزار شهید از بهترین فرزندان این ملت است، بنابر این نباید مأیوس شد. والحمدلله رب العالمین.

* سخنرانی در «همایش پیشبرد حقوق شهروندی از منظر فرمان ۸ ماده ای امام خمینی» این همایش در تاریخ هفتم اردیبهشت سال جاری، با حضور جمعی از حقوق دانان، وکلا، اعضای هیأت علمی دانشکده حقوق دانشگاه شیراز و جمعی از دانشجویان با مشارکت دفتر نمایندگی کمیسیون حقوق بشر اسلامی استان فارس و نمایندگی مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ُس) در دانشگاه شیراز برگزار شد.

منبع: دین‌آن‌لاین
۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۳۱ ارديبهشت ۹۳ ، ۱۰:۵۰
دبیرخانه دین پژوهان کشور
چهارشنبه, ۳۱ ارديبهشت ۱۳۹۳، ۱۰:۳۴ ق.ظ

نشست هاى علمى دین پژوهان از مبعث آغاز میشوند


دبیرخانه شوراى دین پژوهان نشست هاى علمى سیاست وسیره نبوى را برگزار میکند

 

 آیت پیمان : سلسله نشست هاى علمى وپژوهشى شوراى دین پژوهان کشور در سال ٩٣ از  ایام فرخنده وبا میمنت بعثت حضرت خاتم الانبیاء صل الله علیه وآله آغاز میگردند.

 دکتر پیمان از برگزارى دو نشست علمى با موضوع سیاست وسیره نبوى در ایام عید مبعث خبر داد و اولویت هاى فعالیت دبیرخانه دین پژوهان را بر شمرد.

دبیر شوراى دین پژوهان گفت :

تداوم برگزاری کنگره دین پژوهان با عنوان موضوعات تخصصى ضرورى و مورد چالش در عرصه علمى ومعرفتى، برگزاری مراسم سالانه تجلیل از پژوهشگران برتر حوزه دین و انتخاب پژوهش دینی برگزیده سال، برگزاری نشست های علمی تخصصی در  قم و دیگر استان ها ودر مراکز اسلامى ودانشگاه هاى خارج کشور، از اهم برنامه هایى است که براى سیاست گذارى وبرنامه ریزى در دستور کار شوراى دین پژوهان قرار دارند.

وى همچنین گفت:انتشار مجموعه مقالات و سخنرانی‌های نشست ها و کنگره های دبیرخانه، حمایت از پژوهش های دینی کاربردی و انجام پژوهش‌هاى میدانى در مسایل چالشى ومعضلات دینى جامعه زمینه سازی جهت حضور فعال محققان دینی در عرصه‌های مورد نیاز کشور، راه اندازی بانک اطلاعات جامع پژوهشگران فعال حوزه دین پژوهی کشور، تعامل و همکارى  علمى با مراکز پژوهشى حوزه‌هاى علمیه ودانشگاه هاى ایران وجهان، آموزش پژوهشگران دینى با رویکرد  به روش‌ها و ابزار و شبهات جدید و ادامه انتشار خبرنامه دین پژوهان از مهمترین برنامه‌های دبیرخانه می‌باشد.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۳۱ ارديبهشت ۹۳ ، ۱۰:۳۴
دبیرخانه دین پژوهان کشور
شنبه, ۲۷ ارديبهشت ۱۳۹۳، ۰۹:۳۹ ق.ظ

آیت الله مشکینی هیچ گاه تحت تاثیر مقام قرار نگرفت

دبیر شورای عالی حوزه


  آیت الله مشکینی هیچ گاه تحت تاثیر پست و مقام قرار نگرفتدبیر شورای عالی حوزه

  آیت الله مشکینی هیچ گاه تحت تاثیر مقام قرار نگرفت 


  آیت الله مشکینی پس از آن که به سمت‌های عالی در نظام اسلامی رسیدند، کوچکترین تفاوتی در زندگی شخصی ایشان از حیث مادی و اجتماعی ایجاد نشد و با همان زهد و تقوا به زندگانی خویش ادامه دادند. 

 

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۷ ارديبهشت ۹۳ ، ۰۹:۳۹
دبیرخانه دین پژوهان کشور
شنبه, ۲۷ ارديبهشت ۱۳۹۳، ۰۹:۳۹ ق.ظ

آیت الله العظمی بهجت دغدغه انقلابی داشتند

مدیر حوزه های علمیه



 


    آیت الله العظمی بهجت دغدغه انقلابی داشتندمدیر حوزه های علمیه

   آیت الله العظمی بهجت دغدغه انقلابی داشتند 


  مدیر حوزه های علمیه با بیان این که آیت الله العظمی بهجت ذوابعاد بودند وبرخی ابعاد ایشان ناشناخته ماند گفت: ایشان همواره توصیه هایی به امام خمینی(ره) و حرکت انقلاب داشتند که نشان از دغدغه ایشان در این مسیر بود. 

 

 

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۷ ارديبهشت ۹۳ ، ۰۹:۳۹
دبیرخانه دین پژوهان کشور
شنبه, ۲۷ ارديبهشت ۱۳۹۳، ۰۹:۳۸ ق.ظ

امام علی(ع) را چگونه بشناسیم؟



شبلی شمیل جامعه شناس آلمانی : " امام علی بزرگ بزرگان عالم، بی همتا و نسخه ای است که شرق و غرب جهان نه در گذشته و نه امروز، صورتی بر طبق آن ندیده است. "

 


  امام علی(ع)  را چگونه بشناسیم؟

  امام علی(ع) را چگونه بشناسیم؟  


  شبلی شمیل جامعه شناس آلمانی درباره آن حضرت گفته: " امام علی بزرگ بزرگان عالم، بی همتا و نسخه ای است که شرق و غرب جهان نه در گذشته و نه امروز، صورتی بر طبق آن ندیده است. " 

 

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۷ ارديبهشت ۹۳ ، ۰۹:۳۸
دبیرخانه دین پژوهان کشور
چهارشنبه, ۲۴ ارديبهشت ۱۳۹۳، ۱۱:۱۲ ق.ظ

صورتجلسه سومین جلسه شورای دین پژوهان کشور

مشروح مذاکرات و مباحث



صورتجلسه سومین جلسه شورای دین پژوهان کشور

سومین جلسه شورای دین پژوهان کشور در تاریخ 28/1/93 تشکیل شد و موضوع و محورهای کنگره دین پژوهان کشور به عنوان دستور کار مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

مشروح مذاکرات و مباحث

 

 

آقای صاحبی: در دبیرخانه دین پژوهان کشور 14 مورد برنامه برای دستور کار سال جاری ارائه شده که به عنوان دستور کار، مورد بحث قرار گرفت.

ماده اول آن درجلسه گذشته مورد بحث قرار گرفت جمع بندی آن جلسه این شد که کنگره سالانه دین پژوهان برگزار شود و موضوعات جدیدی را محور بحث قرار دهیم و پیشنهاد آقای عماد هم این بود که کنگره های گذشته تجدید شود که آن پیشنهاد، رأی نیاورد و قرار شد موضوعاتی مانند بررسی دین پژوهی در جهان معاصر مورد توجه قرار بگیرد وضعیت پژوهشهای دینی مانند پژوهشهای فقهی، کلامی، قرآنی به عنوان نشست های اقماری کنگره اصلی باشد و لذا ما طبق پیشنهاد دفعه گذشته قرار شد امسال یا اوایل سال آینده کنگره داشته باشیم و موضوع دین پژوهی در جهان معاصر بحث شود و بعد 3 الی 4 نشست علمی داشته باشیم و تحت عنوان بررسی پژوهشهای فقهی کلامی و قرآنی و اگر فرصت شد سراغ موضوعات دیگر برویم و خواهشم این است که  سعی شود به یک مصوبه ای برسیم که انشاءالله کار مصوبه کلید بخورد تا آقای پیمان نیز وظیفه خود را بدانند.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۴ ارديبهشت ۹۳ ، ۱۱:۱۲
دبیرخانه دین پژوهان کشور
چهارشنبه, ۲۴ ارديبهشت ۱۳۹۳، ۱۱:۰۸ ق.ظ

بمناسبت ١٣رجب





۱۳ تصویر از شخصیت امام علی(ع) به روایت یک مسیحی

جرج جرداق مسیحی در وصف علی(ع) می گوید: «ای دنیا! چه می شد که همه توان خود را گرد می آوردی و در هر روزگاری «علی» ای با آن قلب و زبان و امتیازاتش عنایت می کردی!»

جرج جرداق، نویسنده، شاعر و نمایشنامه نویس مسیحی لبنانی است که پدر و مادرش به حضرت على (ع) بسیار ارادت داشتند و بر سردر خانه خود، سنگى را نصب کرده بودند که روى آن جمله لا فتى الا على، لا سیف الا ذوالفقار حک شده بود. جرج جرداق در وصف حضرت علی(ع) می گوید: "ای روزگار کاش می توانستی همه قدرت هایت را، و ای طبیعت، کاش می توانستی همه استعدادهایت را در خلق یک انسان بزرگ، نبوغ بزرگ و قهرمان بزرگ جمع می کردی و یک بار دیگر به جهان ما یک علی دیگر می دادی".

او با نوشتن کتابی درباره امام علی (ع) بین شیعیان شناخته شده است. کتاب «الامام علی صوت العدالة الانسانیه» مشهورترین کتاب اوست که در ۵ جلد با عناوین «علی و حقوق بشر» ، «علی و انقلاب فرانسه» ، «علی و سقراط» ، «علی و دوران زندگانی اش» و «علی و قومیت عربی» به زبان فارسی منتشر شده است.
۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۴ ارديبهشت ۹۳ ، ۱۱:۰۸
دبیرخانه دین پژوهان کشور